Wielu z nas zapewne bywa czasami w Szpitalu Miejskim w Olsztynie na badaniu krwi. Czy będąc tu zauważyliście dwa ogromne "rzygacze" w formie koników polnych lub też szarańczaków, zdobiące dach przyszpitalnej kaplicy?
Rzygacz - to ozdobne, wystające poza lico muru, zakończenie rynny dachowej, z którego woda deszczowa ma swobodny odpływ. Rzygacze umieszczano zwykle na zewnętrznych łukach i dachach świątyń. Wedle dawnych wierzeń rzygacze ostrzegały przed złem, ale jednocześnie chroniły przed nim, gdyż – jak wierzono – demony uciekną, gdy spojrzą na swój straszny wizerunek. Tak było raczej w średniowieczu. W XIX wieku takie rzygacze, to już tylko element ozdobny, a nasze koniki polne budzą raczej sympatię.
Ale, ale - na wieżyczce z sygnaturką możemy zobaczyć jeszcze jednego stwora. To uskrzydlony smok, zdecydowanie mniejszy i trudniejszy do dostrzeżenia gołym okiem. Czy pełnił inną funkcję, niż ozdobna?
Szpital Miejski, dawniej zwany Mariackim, wraz z przyszpitalną kaplicą zostały wzniesione w latach 1864-70. Ołtarz to dzieło mistrzów z Królewca. Zdobi go figura Maryi Niepokalanie Poczętej. Po bokach stoją figury św. Józefa i św. Wincentego a’Paulo.
Wewnątrz kaplicy do dziś pozostał oryginalny XIX-wieczny wystrój. W 1945 roku uszkodzeniu uległy jedynie organy. Kaplica ma trzy poziomy. Wejście główne znajduje się na poziomie "-1" patrząc od strony windy. Pierwszy poziom balkonu, na którym usytuowane są organy (na co dzień niedostępny), znajduje ie na poziomie "0". Drugi, dostępny już poziom balkonu - na poziomie "+1".
Jednym z najciekawszych elementów Kaplicy jest XVII-wieczne kamienne epitafium, pochodzące z nieistniejącej już olsztyńskiej kaplicy szpitala Świętego Ducha. Poświęcone zostało warmińskiemu kanonikowi Albertowi Nowiejskiemu. Epitafium datowane jest na 1664 rok.
 |
| Uskrzydlony smok na sygnaturce, wzywającej wiernych na nabożeństwo |
 |
| Epitafium poświęcone warmińskiemu kanonikowi Albertowi Nowiejskiemu, pochodzące z nieistniejącej już olsztyńskiej kaplicy szpitala Świętego Ducha. |
 |
| Wejście z zewnątrz do zakrystii |
