sobota, 19 grudnia 2015

Tramwaje w Olsztynie





19 grudnia 2015 roku. 
Dzisiaj, po 50 latach przerwy, do Olsztyna powróciły tramwaje. 
Pierwszy olsztyński tramwaj ruszył 15 grudnia 1907 roku. Uruchomiono wtedy 2 linie: 
- linia nr 1: Dworzec Główny – most Św. Jana 
- linia nr 2: ul. 1 Maja – Jakubowo
Tramwaje w Olsztynie zostały ostatecznie zlikwidowane w dniu 20 listopada 1965 roku.
Dziś - po 50 latach i 27 dniach - tramwaje w Olsztynie znowu ruszyły. Niestety Polska to kraj wiecznych malkontentów, którzy przewiduję, że nastąpi gwałtowny wzrost wypadków, pękały będą domy, przy których przejeżdżają tramwaje itp. Jednak Olsztyn nie jest pierwszym miastem w których jeżdżą tramwaje, trzeba tylko się do nich przyzwyczaić, nie mamy wyjścia.
A mi tramwaje w Olsztynie bardzo się podobają. Solaris Tramino to tramwaje z najwyższej półki, najnowsza technologia na światowym poziomie. Wystarczy wsiąść do takiego, aby się o tym przekonać. Widzę tylko jedno małe niedociągnięcie: głos lektora zapowiadającego kolejne przystanki jest jakiś słaby i skrzekliwy, a przez to niezrozumiały. Ale to można łatwo poprawić.
Pierwsze tramwaje na świecie powstały grubo ponad 100 lat temu. Jak się okazało, wynalazek ten wcale się nie zestarzał. Powiedziałbym nawet, że przeżywa swą drugą młodość. Linie tramwajowe rozwijane są w wielu miastach całej Europy. Olsztyn, dzięki tramwajom, wspiął się o kolejny szczebel na cywilizacyjnej drabinie. 
Tfu... ostatnie zdanie zabrzmiało trochę jak PRL-owska propaganda, ale taka jest o tramwajach w Olsztynie prawda.


wtorek, 8 grudnia 2015

Teledysk "Na stawigudzkim polu" - Cezary Makiewicz i Joanna Gołombiewska





Teledysk do piosenki "Na stawigudzkim polu". 
Wykonawcy: Asia Gołombiewska i Cezary Makiewicz.
Muzyka: Cezary Makiewicz.
Słowa ludowe.
W roli żołnierza napoleońskiego: Łukasz Rzeszotarski. 
Utwór pochodzi z płyty "Stoji łoset kele drogi". 
W teledysku wykorzystano fragmenty zdjęć z Napoleoniady w Jonkowie w 2011 roku. 
Realizacja teledysku: Alicja Makiewicz.

Jest to najpiękniejsza i wzruszająca piosenka ze śpiewanego gwarą warmińską albumu “Stoji łoset kele drogi” olsztyńskiego barda Cezarego Makiewicza, autora hymnu Pikniku Country w Mrągowie "Wszystkie drogi prowadzą do Mrągowa". Towarzyszy mu młoda i utalentowana piosenkarka, aktualnie również olsztynianka - Joanna Gołombiewska. Słowa pieśni, napisane w gwarze warmińskiej, powstały w XIX wieku. Autor słów musiał być świadkiem tragicznych wojennych wydarzeń, skoro napisał tak przejmujący tekst. Warto wsłuchać się w te słowa, wtedy pieśń nabiera jeszcze głębszego znaczenia. Ja, oczami wyobraźni, widzę wtedy tego żołnierza - nieżywego, leżącego tam pośrodku pola, szablą przebitego.

niedziela, 6 grudnia 2015

Kino "Odrodzenie" w Olsztynie


Kino Odrodzenie otwarto w Olsztynie w 1949 roku.  Miało 529 miejsc. Niestety stan kina systematycznie pogarszał się. Kino miało dwa balkony, które po kilkunastu latach użytkowania po wojnie, groziły zawaleniem. W końcu kino zostało zamknięte - funkcjonowało do 1966 r. Rok później zostało zburzone.

Na fotografiach - pocztówka z lat 50-tych XX wieku.


piątek, 4 grudnia 2015

Zamek w Olsztynie i panorama miasta - lata 50-te


Olsztyn - panorama, pocztówka - lata 50-te XX-go wieku.
Zamek.
Kościół ewangelicki. 
Dawna Dyrekcja Kolejowa, dzisiaj Urząd Marszałkowski.
Areszt.
Lipa na dziedzińcu zamkowym jeszcze młoda.




środa, 2 grudnia 2015

"Rosyjski wykusz" na ratuszu w Olsztynie i bezsensowne rujnowanie miasta w okresie PRL


"Rosyjski wykusz" to nazwa z którą spotkałem się w książce Rafała Bętkowskiego "OLSZTYN jakiego nie znacie". Ratuszowy wykusz ozdobiony jest płaskorzeźbami przedstawiającymi sceny związane z niedawnymi dla budowniczych ratusza wydarzeniami bitwy pod Tannenbergiem i zajęciem Olsztyna przez wojska rosyjskie w 1914 roku. Ratusz ukończono w 1915 roku. Wydarzenia 1914 roku musiały zapaść głęboko w sercach mieszkańców Allensteina, skoro zdecydowali się je uwiecznić na ratuszu. Na płaskorzeźbach są nawet postaci rosyjskich żołnierzy.
Dalej zacytuję również za Rafałem Bętkowskim - Alojzego Śliwę:
"Widzimy tam zestrzelenie rosyjskiego lotnika, który miał podobno przywieźć rozkaz zniszczenia miasta, pertraktacje rosyjskiego generała, pieczenie chleba i zabieranie go przez niemieckich żołnierzy; nie zburzonego Olsztyna; wkraczające niemieckie - a pierzchające rosyjskie wojska; typy rosyjskich jeńców; różne gatunki broni wojsk niemieckich, a u góry wizerunki głównodowodzących: Hindenburga, Scholza - dowódcy 20 Korpusu - i Belowa".

Wszystkie płaskorzeźby zostały skute pod koniec 1969 roku i zastąpione tandetną metaloplastyką.

Skucie płaskorzeźb - jak się dowiedziałem od świadka pamiętającego tamte czasy - nastąpiło za rządów ówczesnego Przewodniczącego Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Olsztynie - Karola Iwańskiego.  Był to człowiek który okazał się złym duchem tego miasta. Pomimo tego, że był na tym stanowisku dość krótko, bo od 10 czerwca 1969r. do 28 października 1971r., to wyrządził ogromne szkody w zabytkowej substancji miasta. W trakcie trwania jego "prezydentury", oprócz zniszczenia płaskorzeźb na ratuszu, podjęto również poniższe działania w celu zniszczenia przedwojennych śladów po byłych mieszkańcach:
1. Zniszczono i zlikwidowano cmentarz żydowski przy ul. Zyndrama z Maszkowic,
2. Zniszczono i zlikwidowano cmentarz ewangelicki pomiędzy torami kolejowymi, a ul. Partyzantów. Według relacji świadków, niszczenie tego cmentarza było wyjątkowo brutalne, przy pomocy spychacza. Kierowca spychacza okazał się nie lada cwaniakiem, kolekcjonerem szabel. Kazał okolicznym dzieciakom szukać tych szabel w zniszczonych spychaczem grobach, płacił im 5 zł. od sztuki. W trakcie tej "pracy" w jednym z grobowców odsłonięte zostało ciało wysokiej rangi oficera w pruskim mundurze, udekorowanego całą szpangą medali i oczywiście z szablą u boku. Wyrwano mu tylko tę szablę, pozostałość zasypano gruzem. 
3.  Zniszczono i zlikwidowano cmentarz ewangelicki przy Alei Wojska Polskiego. Cmentarz ten był podobno wyjątkowo piękny i wyjątkowo dobrze  zachowany. Urządzono tam park.
4. Zniszczono oryginalny przepiękny drewniany wystrój i boazerię sali obrad Rady Miasta w olsztyńskim ratuszu. W to miejsce położono tandetne płyty wiórowe, które podobno długo nie przetrwały. 

To tylko fakty, o których słyszałem. Co jeszcze zniszczono w tym okresie?

Przedstawiona powyżej fotografia pochodzi z tzw. pamiątki z Allensteina - zestawu 12 fotografii formatu 6x9 cm w papierowym etui.



wtorek, 1 grudnia 2015

Pieczewo, Nagórki - Olsztyn ok. 1989 roku




Dziś stare fotografie Olsztyna wykonane na ul. Jeziołowicza w Olsztynie. Na dwóch ostatnich panorama w kierunku Osiedla Nagórki.

Samochody na ulicy to same klasyki.

LO V (V Liceum Ogólnokształcące) - jeszcze w budowie. Który to może być rok?