Dziś odnalazłem zagubiony w lesie stary cmentarz (a w zasadzie - zbiorową mogiłę) z pierwszej wojny światowej. Położony na południe od wsi Łyna, w kierunku na Radomin. Uwagę zwracają dwa stare krzyże - stary i jeszcze starszy. Na obu taki sam napis:
Hier ruhen 15 russ. Krieger
gef.
Aug
1914
co można przetłumaczyć: Tu spoczywa piętnastu rosyjskich żołnierzy poległych w sierpniu 1914 roku.
Czy uda nam się ich bliżej zidentyfikować?
Są dwie możliwości:
1.
Jeżeli pochowani tutaj żołnierze polegli w początkowej fazie bitwy bitwy pod Tannenbergiem, podczas ataku rozpoczętego w dniu 23 sierpnia 1914 roku w kieruku na Łynę - leżą tu żołnierze 31. Aleksiejewskiego (Aleksopolskiego) lub 32. Kremenczuckiego Pułku Piechoty, wchodzących w skład 1. Brygady, 8. Dywizji Piechoty, XV. Korpusu Armijnego armii generała Samsonowa. Ewentualnie towarzyszący im Kozacy. Żołnierze ci nie mieli łatwej przeprawy. Stanęli naprzeciwko broniących Łyny "zielonych kurtek" - żołnierzy 1. Batalionu Jegrów ze Szczytna (Batalion Strzelców im. hr. Yorck v. Wartenburg - Wschodniopruski). Zielone kurtki siały postrach wśród swoich przeciwników. Oddziały te złożone były z leśników i zawodowych myśliwych. Obeznani z bronią jak nikt inny, rzadko chybiali.
Ta wersja wydaje mi się jednak mało prawdopodobna. Walki toczyły się tu praktycznie w samej Łynie, a cmentarz położony jest w odległości ok. 2 km od tej miejscowości. Chyba, że śmierć tych żołnierzy była efektem ostrzału piekielnie celnej i skutecznej pruskiej artylerii.
2.
Bardziej prawdopodobne wydaje mi się, że pochowani tu żołnierze polegli w dniach 28-29 sierpnia 1914 roku, już podczas odwrotu rosyjskiej armii. Tu jednak możliwości jest więcej. W takim przypadku na tym cmentarzyku leżą żołnierze z: 5. Kałużskiego, 6. Libawskiego, Lejbgwardyskiego Keksholmskiego pułku piechoty (wchodzących w skład XXIII. Korpusu) lub też któregokolwiek pułku wchodzącego w skład XV. Korpusu armii generała Samsonowa.
Od tragicznej śmierci tych piętnastu żołnierzy minęło już ponad 100 lat. Ktoś jednak zapalił znicz i nadal o nich pamięta ...
Według [1], w mogile spoczywa 15 żołnierzy armii rosyjskiej poległych 28 sierpnia 1914 roku.
OdpowiedzUsuń[1] M. Dehnen, Die Kriegsgräber in Ostpreussen von 1914/15, Würzburg 1966, s. 57